– De lichten gaan uit in Nederland tijdens de Nacht van de Nacht op zaterdag 26 oktober. Ook in Gelderland dooft men de lampen. Sinds 2005 organiseren de Natuur en Milieufederaties deze speciale avond om aandacht te vragen voor de schade die lichtvervuiling veroorzaakt.
Lichtvervuiling verstoort het nachtritme van mensen, desoriënteert dieren en zorgt ervoor dat de sterren nauwelijks nog zichtbaar zijn. Toch lijken we maar moeilijk zonder licht te kunnen. Nederland is één van de best verlichte landen ter wereld. Al in 2013 deed het ministerie van Volksgezondheid onderzoek naar de effecten van de hoeveelheid verlichting in Nederland.
En toen al werden maatregelen aangedragen om het probleem tegen te gaan. Ruim tien jaar later blijkt het probleem echter alleen maar erger te zijn geworden. De lichtvervuiling in Nederland neemt met zeven procent per jaar toe.
Volgens Kamiel Spoelstra van het Nederlands Instituut voor Ecologie heeft onze verslaving aan verlichting te maken met een verlangen naar veiligheid. “De mens is een aparte soort. We voelen ons veiliger bij licht, maar we zijn het niet. Als je met je fiets door een donker bos fietst, dan voel je je misschien onveilig. Maar het wordt er niet veiliger op als we daar lantaarnpalen neerzetten. Iemand die tien meter van de lantaarnpaal in de bosjes zit, ziet jou wel aankomen, maar jij ziet diegene niet. We moeten leren ons veilig te voelen in het donker.”
Dieren in de spotlights
Ook vele nachtdieren moeten het ontgelden door de overvloed aan licht. Spoelstra noemt het voorbeeld van de grote herdenkingslichten die jaarlijks op 11 september worden ontstoken ter nagedachtenis aan de terroristische aanslagen op het World Trade Center in 2001. De lampen vormen enorme kolommen van licht die naar de hemel wijzen.
“Deze lichten liggen direct in de route van de trekvogels die over Manhattan vliegen. Vogels die door het licht worden aangetrokken raken hier hopeloos in verstrikt. Het gebeurt ook bij de lampen op boorplatformen, waar vogels urenlang omheen blijven cirkelen.” Veel van die vogels storten uiteindelijk dodelijk vermoeid in zee.
Spoelstra raadt mensen aan om te besparen op verlichting die niet direct noodzakelijk is, zoals lampen in de tuin. Ook kunnen mensen het beste wisselen naar licht met zo min mogelijk blauwe bestandsdelen en dus te kiezen voor licht met een warmere (rodere) uitstraling. Dat is minder schadelijk voor nachtdieren en het trekt minder insecten aan.
Het wordt in onze provincie nergens meer helemaal donker
