Vrachtwagens moeten jaar omrijden door fouten aan viaducten

Hoogleraar constructieleer Rob Nijsse. Foto: Omroep Gelderland
Hoogleraar constructieleer Rob Nijsse. Foto: Omroep Gelderland

VELP – Zwaar verkeer mag met ingang van vandaag niet meer over de viaducten op de A12 bij het knooppunt Velperbroek. Vrachtwagens vanaf 45 ton moeten bij Velp uit beide richtingen van de snelweg af en via het Velperbroekcircuit de weg weer op. Deze maatregel volgt op de ontdekking van fouten aan de viaducten en nu blijkt dat ingrijpen nodig is. De provincie verwacht dat zware vrachtwagens minstens een jaar moeten omrijden. Onder meer vanuit de transportsector klinkt kritiek.

Onder de viaducten komt een ondersteuningsconstructie, meldt Rijkswaterstaat (RWS) Oost-Nederland. Dat geeft de wegbeheerder tijd om een structurele oplossing te bedenken, zegt een woordvoerder. De stalen wapening in het beton veroudert sneller dan gedacht. “We hadden die problemen ook in Purmerend bij de brug op de A7.” RWS boorde meer dan 50.000 gaten in die brug en bracht 15 kilometer wapeningsstaal aan.

De viaducten tussen Arnhem en Velp gingen in 1986 open voor het verkeer. Rob Nijsse uit Arnhem is hoogleraar constructieleer aan de TU in Delft. Hij reageert kritisch. “De overheid heeft zo goedkoop mogelijk bruggen en viaducten laten bouwen. De kans dat een brug of viaduct instort is nooit nul, dat bestaat niet, maar op het Velperbroekcircuit is die kans 10 tot 20 procent. Dat gaan ze nu herstellen en dan hopen ze dat er over een paar jaar genoeg geld is om een nieuwe brug te bouwen. Wat de overheid doet is pappen en nathouden.”

'Zeer slechte zaak'

De expert vindt het ‘een zeer slechte zaak’ dat viaducten die nog niet zo oud zijn niet meer voldoen aan de basiseisen.

Gewicht speelt geen rol als je gewoon over de weg rijdt, legt Nijsse uit. “Maar wanneer loodzwaar verkeer een brug of viaduct oprijdt, krijgt die constructie van beton of staal telkens een enorme klap te verwerken. Bij beton is een goede wapening essentieel voor de constructie, met stalen staven beheers je haarscheurtjes. Beton is een mengsel van cement, zand, grind of steenslag. De wapening houdt dit bij elkaar.”

Je vraagt je af: waar eindigt dit?

Gert-Jan van den Bogerd (TLN)

Transport en Logistiek Nederland (TLN) is niet blij, zegt woordvoerder Gert-Jan van den Bogerd. “Het is enorm zorgelijk dat bruggen en viaducten die nog maar 38 jaar oud zijn in zulk slechte staat kunnen verkeren. Het gaat dus niet alleen over oude infrastructuur waarvan de levensduur voorbij is. Je vraagt je af: waar eindigt dit?”

Hij vervolgt: “Telkens als een wegbeheerder ontdekt dat een stuk weg ‘slechter is dan men dacht’ zijn onze leden de dupe, omdat zij dan niet meer over dat stuk weg mogen rijden of alleen met minder lading.”

Er moet meer worden gedaan aan onderhoud en vervanging van de infrastructuur en met meer tempo, vindt Van den Bogerd: “Er wordt nu al veel aan de weg gewerkt. Dat is goed want dat houdt in dat er wat aan de problemen wordt gedaan. Minder goed zijn de vertragingen. Dat worden er steeds meer. Het op elkaar afstemmen van al dat onderhoud wordt steeds lastiger. Elke vertraging kost geld, gemiddeld heb je het over 75 euro per uur per vrachtwagen. En vertragingen haal je niet meer in.”

Constructie na elke klap steeds wat kwetsbaarder

Rob Nijsse, hoogleraar constructieleer

Als de wapening van een brug of viaduct in slechte staat is, wordt de constructie na elke klap steeds wat kwetsbaarder, gaat hoogleraar constructieleer Nijsse verder. “Met alle gevaren van dien, zoals we in 2018 met de Morandibrug in Genua hebben gezien.” De brug stortte in, 43 mensen kwamen om.

Gemiddeld rijden dagelijks 65.000 voertuigen over de A12-viaducten. Verkeer zwaarder dan 45 ton moet voorlopig omrijden via het verkeersplein onder de viaducten tussen Arnhem en Velp. Dat geldt volgens RWS voor ongeveer 750 combinaties per werkdag. Provinciebestuurder Klaas Ruitenberg zei woensdag dat hij verwacht dat de omleiding minimaal een jaar gaat duren en mogelijk zelfs enkele jaren.

Kamervragen VVD

Tweede Kamerlid Hester Veltman (VVD) uit Otterlo is bezorgd. Haar fractie was niet op de hoogte van de toestand van de A12-viaducten bij Arnhem en Velp. “Ook de VVD in Gelderland niet. De staat van het onderhoud van viaducten, wegen en bruggen in Nederland baart ons zeker zorgen”, zegt ze.

Veltman is verbaasd dat er geen handhaving is op het omrijden door zwaar transport. “Rijkswaterstaat geeft aan dat bij al het vrachtverkeer dat zwaarder is, het risico bestaat dat het bouwwerk bezwijkt.” Ze heeft Kamervragen gesteld aan verkeersminister Madlener.