Verzakte terrastegels en overal hoopjes zand, zelfs op het gazon. Het is weer de tijd van het jaar dat mieren veel overlast veroorzaken rondom het huis. Er zijn allerlei middeltjes te koop waarmee je de insecten te lijf kunt gaan, maar volgens het Kennis- en Adviescentrum Dierplagen (KAD) in Wageningen zijn er alternatieven die milieuvriendelijker zijn én beter werken.
Mieren worden actief vanaf de lente, als de temperatuur stijgt. Wie een rondje door de tuin maakt, komt ze in groten getale tegen. De beestjes lijken allemaal op elkaar, maar schijn bedriegt. Volgens Anna Möller van het KAD zijn er verschillende soorten en komen er ook steeds meer uitheemse mieren bij. Die liften onder andere mee met planten die binnen Europa worden vervoerd.
Kokend water
De ene soort laat zich makkelijker bestrijden dan de andere soort, legt de mierenexpert uit. Als een kolonie maar één koningin heeft, ben je er sneller vanaf. Want als de koningin doodgaat, komen er geen nieuwe mieren meer bij. “Eén koningin is makkelijker te treffen. Gebruik daarvoor kokend water, want daarmee belast je het milieu minder. Om beter bij het nest te kunnen komen, zou je eerst wat tegels kunnen weghalen, want de koningin wordt beschermd in kamers.”
Ook met een onkruidbrander kun je mieren goed bestrijden, zegt ze. Mierengif ziet Möller als een laatste redmiddel. “Dat lijkt in eerste instantie goed te werken. Maar mieren zijn slimme organismen die dat soort bestrijdingsmiddelen goed kunnen ontwijken. Dan zie je dat ze opeens opduiken bij de buren.” Ook het gebruik van azijn en chloorproducten in de tuin, raadt ze af. “Behalve dat ze slecht zijn voor het milieu, is niet bewezen dat ze doeltreffend zijn tegen de mier.”
Mieren zitten vaak ook op planten. Ze zijn gek op de honingdauw die bladluizen afscheiden. “Als het er te veel worden, kan je ze makkelijk met de hand verwijderen, of met een harde waterstraal.” Wie last heeft van mieren in huis, moet volgens Möller vooral goed poetsen om geursporen weg te halen en geen etensresten laten rondslingeren. “Mieren volgen vaste routes via een geurspoor. Als je dat onderbreekt met een schoonmaakmiddel, raken ze in de war.”
Meer overlast van uitheemse soorten
Bij de plaagdierbestrijding was de mier volgens Möller jarenlang een ondergeschoven kindje. Maar daar is inmiddels verandering in gekomen, mede door de toenemende overlast van uitheemse soorten. Met name het mediterraan draaigatje is een echte plaaggeest.
“Toen we in 2017 begonnen met monitoren, waren er zo’n acht geverifieerde locaties in Nederland waar ze zaten. Het aantal kolonies is daarna in rap tempo toegenomen. Nu zijn er inmiddels zo’n vijftig. En we weten lang niet alles”, vertelt de mierendeskundige.
Ook in onze provincie brengt de exotische mierensoort behoorlijk wat teweeg, omdat hij zich snel uitbreidt. Een kolonie kan duizenden koninginnen hebben, waardoor je er moeilijk vanaf komt. In Wageningen wordt de ’terrormier’ al jaren bestreden. Dat gebeurde onder meer al met grote hoeveelheden kokend water, maar ook door bevriezing van de bodem. In Ulft werd een kolonie compleet teruggedrongen. Het ging daar om een gebied van zo’n 1600 vierkante meter.
Ondanks alle overlast die mieren kunnen veroorzaken, benadrukt Möller dat het nuttige insecten zijn. “Mieren zijn de opruimers van de natuur, maar ze dienen ook als voedsel voor andere dieren.”