OTTERLO – Moeten we de wolf beschermen of de moeflon? In Nationaal Park De Hoge Veluwe tussen Hoenderloo en Otterlo weten ze het wel: red de moeflon. Terwijl deze viervoeter ooit naar het park is gehaald voor de jacht.
In maart van dit jaar liepen 171 moeflons rond in het nationale park, een jaar eerder waren dat 339. Alle vingers wijzen naar de wolf. Het zijn cijfers die het park zelf verspreidt. Of die kloppen is lastig te achterhalen, zeggen deskundigen met wie Omroep Gelderland spreekt. “Het park houdt de deuren gesloten”, zegt een van hen.
Donderdag opende De Hoge Veluwe de tentoonstelling Red de Veluwe. “Als we niets doen, zorgt de wolf dat de moeflon binnen zeer korte tijd is verdwenen”, zei jachtopzichter Frank Ruysch bij de opening van de expositie. “Dat zou eeuwig zonde zijn. De moeflon is voor ons van zeer grote waarde omdat hij de jonge grove dennen eet.”
De discussie over de wolf is een politiek spel
De wolf is voor de directie van het nationale park een spelbreker, zegt Leo Linnartz van Ark Natuurontwikkeling, een particuliere organisatie op het gebied van natuurbeheer. “De discussie over de wolf is een politiek spel en heeft niet veel met natuur te maken. De moeflon nodig voor het eten van jonge grove dennen? Zo lekker is de den niet, hoor. Niet alleen voor een wild schaap als de moeflon. Geen enkel dier vindt ze lekker. Het is effectiever om ze te rooien of te verbranden.”
“Er zijn andere manieren om de heide te beheren”, meent Roeland Vermeulen van Free Nature uit Beuningen. Hij zegt: “De moeflon is ooit door Kröller-Müller naar de Veluwe gehaald om op te jagen en is uit zijn natuurlijke habitat gehaald, rotsachtig hoog- en middengebergte.“
Onderzoek door universiteit
De faculteit diergeneeskunde van de Universiteit Utrecht onderzoekt kadavers, ook moeflons. “Je kunt zien of een moeflon is gedood door een wolf of om andere redenen om het leven is gekomen”, zegt Wieneke Driessen van de faculteit. Niet alle dode moeflons van De Hoge Veluwe gaan naar Utrecht voor onderzoek. Hoe vaak de universiteit zaken doet met het nationale park kan Driessen niet zeggen. “Die relatie is net zo vertrouwelijk als die tussen een arts en een patiënt.”
De moeflon kijkt schuin omhoog naar mogelijk gevaar en niet over de vlakte, zegt de directeur van Free Nature, naar eigen zeggen de grootste particuliere natuurbegrazer in Nederland. Free Nature gebruikt onder meer Schotse hooglanders, gallowayrunderen, wisenten, waterbuffels en konikpaarden. De kuddes grazen in Zeeland, Noord-Brabant, Noord- en Zuid-Holland en Gelderland.
De moeflon is met een schofthoogte van 70 centimeter het kleinste wilde schaap. De moeflon wordt in Nederland beschouwd als exoot omdat de soort is geïntroduceerd voor de jacht. In Nederland komen ze voor op de Hoge Veluwe, in de Waterleidingsduinen bij Amsterdam, bij Vierhouten en op het Wekeromse Zand. Deze dieren zijn alle afkomstig van een kudde die in de jaren twintig van de vorige eeuw uitgezet is in het Nationaal Park De Hoge Veluwe. Van oorsprong komt hij voor in hellingbossen, bergweiden en rotsachtige gebergten. Maar daar waar hij is uitgezet, komt hij ook voor in open landschappen zoals heiden en zandverstuivingen en lichte bossen met open plekken. Vermoedelijk kwam de moeflon het eerst voor op eilanden in de Middellandse Zee, Corsica en Sardinië.
Experts twijfelen niet aan de aantallen die Nationaal Park De Hoge Veluwe verspreidt over de daling van het aantal moeflons. Wolvenkenner Glenn Lelieveld uit Renkum: “In Duitsland zie je de aantallen dramatisch dalen als er een wolf in de buurt is. Een moeflon rent niet weg. En een wolf gaat net zolang door tot-ie moe is.”
‘Wolf is met schapen voorzichtiger’
Van één dna-monster van een dode moeflon is bekend dat die door een wolf te grazen was genomen, zegt Lelieveld. “Een wolf is met schapen voorzichtiger dan met moeflons. Schapen stinken naar mensen en daardoor is een wolf op zijn hoede. Maar een schaap heeft ook geleerd niet bang te zijn voor honden. Rent niet weg voor een wolf, ze komen zelfs naar wolven toe.”
BIJ12 is voor de provincies verantwoordelijk voor de afhandeling van schade door wolven. Een woordvoerder zegt niet te weten hoeveel moeflons daadwerkelijk het loodje leggen door toedoen van de wolf. “Het nationale park is particulier terrein”, antwoordt hij. “We hebben ooit op verzoek van het park een dna-analyse uitgevoerd en daaruit kwam naar voren dat het een wolf was. Er komen wolven voor in het park, daarover bestaan geen twijfels. We hebben beelden gezien.”
Zie ook: Hoge Veluwe wil voorkomen dat wolf alle moeflons doodt en komt in actie
