Wat doen Schotse hooglanders en IJslandse paarden op onze Veluwe?

Schotse hooglanders op de Veluwe. Foto: Martin Slijper

– Op de uitgestrekte Veluwezoom kan je steeds vaker oog in oog komen te staan met Schotse hooglanders, IJslandse paarden en de opvallend grote Veluwse heideschapen. Maar waarom lopen ze daar eigenlijk? Waarom zet Natuurmonumenten deze grazers eigenlijk in?

Volgens Natuurmonumenten voorkomen deze grazers dat de heide dichtgroeit. Ze eten het gras tussen de heide weg en schuren tegen kleine boompjes, wat bijdraagt aan het open houden van de heide. Daarnaast creëren ze nieuwe leefgebieden voor diverse soorten, zoals wilde bijen en de zandhagedis.

Door bomen te schuren, te vreten en te schillen, helpen de grazers bij het vormen van nieuwe habitats voor insecten, schimmels en vogels. De diversiteit in structuur die hierdoor ontstaat, biedt ruimte aan een scala aan soorten om te overleven.

Zelfs in de winter blijven de 180 Schotse hooglanders actief. Ze zijn winterhard en passen zich makkelijk aan de omstandigheden aan. Deze dieren zijn van groot belang voor de variatie aan planten en dieren in het natuurgebied. De hooglanders leven in dit gebied al meer dan 20 jaar op deze natuurlijke manier.

Nadelen

Volgens Sjoerd Stellingwerf, oud-schaapherder en natuurgids van de Loenermark hebben de Hooglanders ook nadelen. “Zij maken bosvernieuwing onmogelijk, tenzij ze uitgerasterd worden. Hun tonnen aan mest deponeren ze in de natuur, die er nog sneller door vergrast. Alleen bij traditioneel schapenhouden wordt de mest in de kooi verzameld en afgevoerd.

Naar mijn overtuiging pasten de Hooglanders destijds in een illusie van terreinbeheerders , maar, zo laat de praktijk zien, ten onrechte! Juist in deze tijd is vernieuwing van de bossen zo belangrijk. Daaraan dragen deze runderen zeker niet bij.

5000 hectare

Op de Veluwezoom hebben Hooglanders meer dan 5000 hectare ter beschikking en kunnen zomers en ’s winters voldoende voedsel vinden om te overleven. De boswachters zorgen er ook voor dat ze te allen tijde voldoende drinkwater ter beschikking hebben.

IJslandse paarden – Foto: Studio Rheden

IJslandse paarden

Naast Schotse hooglanders kom je op de Veluwezoom ook IJslandse paarden tegen. Ze helpen bij het behoud van de heide door gras te eten en de bodem los te trappen. Dit creëert kale plekken tussen de heidepollen, waar zandbijen hun eitjes leggen.

Veluwse heideschapen

Veluwse heideschapen zijn ook te vinden in dit gebied. Ze eten snel veel gras en jonge struikjes en bomen, en vormen zo een aanvulling op het beheer van het gebied.

Veluwse heideschapen – Foto: Studio Rheden

Als je deze grazers wilt zien, volg dan de blauwe route vanaf parkeerplaats de Zijpenberg of parkeerplaats Herikhuizen. Houd echter minimaal 25 meter afstand, vooral als ze kalfjes hebben of het bronsttijd is, aangezien ze dan gevaarlijk kunnen zijn.

Natuurmonumenten organiseert ook regelmatig wandeltochten over de hei. Dan bestaat natuurlijk ook een kans dat je tijdens de wandelingen oog in oog komt te staan met IJslandse paarden of Hooglanders.

Schotse hooglanders op de Veluwe – Foto: Martin Slijper