LEUVENHEIM – Spa, Chaudfontaine, Evian, Bar-le-Duc, en Sourcy. Het is allemaal bronwater maar dan verpakt en verkocht in een fles. Dichter bij huis kunnen wij ons eigen kristalheldere bronwater vinden op de Veluwe. “Maar door toedoen van onszelf raakt het water stroomafwaarts al snel vervuild”, aldus Lars Soerink van Stichting ARK Rewilding Nederland. “Dat kan en moet anders.”
“Met mijn zoon drink ik soms wel eens een glas Veluws bronwater dat er duizenden jaren over heeft gedaan om aan de oppervlakte te komen. Dat is heerlijk, maar een paar kilometer stroomafwaarts doe ik dat echt niet meer”, vertelt Lars terwijl hij staat aan de oever van de Leuvenheimse beek. “Het water in deze beek staat bij hevige regenval vol schuim van de fosfaten uit koeienmest. Wanneer zijn we het normaal gaan vinden dat ons water vervuild raakt.”
De Leuvenheimse beek heeft een speciaal plekje in zijn hart. “Het is een mooie beek, maar het kan nog zo veel mooier worden”, vertelt Lars enthousiast. “Als we stoppen met het vervuilen van de bodem en een vispassage aanleggen ter hoogte van het gemaal bij de IJssel, dan wemelt het hier over een paar jaar van vissen die zich willen voortplanten. Hoe mooi wil je het hebben? Op de Noord-Veluwe hebben we laten zien dat dit mogelijk is.”
Benieuwd welke vissen dan weer de beek opzwemmen? Beluister dan onderstaande reportage van BuitenGewoon.
Heilig huisje omver werpen
Een groot gebied rondom de Leuvenheimse beek is op de geografische kaart ingetekend als natuurgebied. “Maar toch zie je her en der weilanden met grazende koeien of akkers met mais”, vertelt Lars. “Dat is vreemd. Ik wil zo graag dat heilige huisje omver werpen dat natuurorganisaties die gebieden ook echt inzetten als natuur en niet verpachten aan boeren als weiland of akker.”
Maar de grote vraag is of dat überhaupt financieel haalbaar is voor deze natuurorganisaties? Daar heeft Lars zijn bedenkingen bij. “Het is ook deels een politieke keuze, want vanuit Den Haag worden natuurorganisaties aan alle kanten uitgeknepen. Ze zitten in een soort tang.”
Door klimaatverandering krijgen we ook in Gelderland vaker te maken met extreem weer. “Door de vele regenval van dit voorjaar heeft deze boer eigenlijk een kat in de zak gekocht”, aldus Lars terwijl hij wijst naar een ‘natuurweiland’. “Zou je hier daadwerkelijk natuur van maken dan fungeert het als overloopgebied bij extreme regenval. Daarnaast zorgt het voor extra verkoeling bij warm weer en daar hebben ook de boeren baat bij.”
Reactie Natuurmonumenten
Natuurmonumenten stelt in een reactie dat pachtcontracten met boeren opengebroken kunnen worden als bepaalde overloopgebieden in uiterwaarden onbruikbaar zijn. “Wij zetten vaker landbouwgrond om in natuur, want dat is waar Natuurmonumenten voor staat: meer robuuste natuur”, aldus een woordvoerder.
Beluister onderstaande reportage over de pachtconstructie van natuurorganisaties met boeren.
Als stichting ARK Rewilding Nederland ons landschap zou mogen vormgeven dan zijn de oevers van de rivieren de groene longen van Nederland. Daarin wemelt het dan van dieren zoals de otter en de zeearend. Ondanks dat Lars en zijn collega’s daar hard voor werken hebben ze nog een lange weg te gaan.
'Rivier is ons afgenomen'
“Neem bijvoorbeeld de IJssel”, stelt Lars. “Veel mensen vinden dat een mooie rivier, maar ik zie vooral een natte snelweg voor binnenvaartschepen. De rivier is helemaal ingericht met stortstenen aan de oevers. Met je voeten op een hete zomerdag afkoelen in het rivierzand van de IJssel is niet mogelijk. In feite is de rivier ons afgenomen.”
Beluister onderstaande reportage waarin Lars zijn ideale toekomstplannen voor de IJssel toelicht:
BuitenGewoon Radio is iedere zondagochtend tussen 7.00 en 10.00 uur te beluisteren in het programma Zin in Zondag op Radio Gelderland
