ROZENDAAL – Er zijn plannen om de Terletse Heide net boven Arnhem in te richten als militair oefenterrein. Wat doet dat met de natuur daar? En hoe belangrijk is dit natuurgebied? Eigenaar Natuurmonumenten wil ons wel door het gebied loodsen.
De Terletse Heide is een natuurgebied van meer dan 350 hectare groot. Het ligt onder vuur nu defensie het gebied langs de A50 boven Arnhem wil gaan gebruiken als oefenterrein. Tegenstanders vrezen verstoring en vernietiging van de natuur. Mediapartner Omroep Gelderland ging op pad met boswachter Ruben Vermeer van Natuurmonumenten.
Prachtige ochtend
Het is een prachtige ochtend. De zon schijnt en de temperatuur is nauwelijks boven het vriespunt. Het grasland ziet wit van de rijp en de zon voelt een beetje warm aan. Over een paar minuten is alle rijp gesmolten, maar nu staan we ademloos over de vlakte te staren. In de verte horen we al een grote lijster die de lente wil begroeten. De eerste veldleeuwerik danst en buitelt alsof het al paartijd is. De Schotse Hooglanders staan tevreden te knabbelen. Op de achtergrond is de snelweg A50 nadrukkelijk aanwezig. Voor de rest is er niemand. We beginnen onze wandeling over de Terletse Heide bij Arnhem.
Borstelgras
We hoeven niet ver te lopen over de Terletse Heide om sporen van wild tegen te komen. Maar volgens boswachter Ruben ligt de waarde van de heide in de samenwerking tussen dieren, planten en landschap. Zo lopen we ineens door een soort van lage greppel, de Wolfsdel, een belangrijke snelweg voor het wild. De boswachter wijst ons op een speciaal soort gras. “Borstelgras, dat ziet er gedraaid uit als een borstel. Dit groeit hier alleen maar omdat het gedijt als het regelmatig wordt afgeknabbeld.
En omdat de grazers zoals runderen en herten van deze greppel gebruikmaken, en onderweg af en toe een hapje gras knabbelen, kom je het borstelgras alleen hier tegen. Maar ook kruiden zoals de kleine schorseneer, een soort die op de rode lijst staat en dus ernstig bedreigd wordt. En zo heb je een bijzondere samenwerking tussen de grazers en de planten die hier groeien in het gebied“, aldus boswachter Ruben.
De bodem
De Terletse Heide is als natuurgebied al veertig jaar verboden terrein voor zware machines. En dat werpt zijn vruchten af. “De structuur van de bodemopbouw is veranderd, veel natuurlijker geworden”, aldus de boswachter. “Omdat de grond op een natuurlijke manier compacter is geworden houdt het meer vocht vast. Dat is natuurlijk belangrijk in een droog gebied als De Veluwe. Daardoor komt hier ook veenbies en zonnedauw voor“, legt Ruben Vermeer van Natuurmonumenten uit.
Schrikken
We hebben een snelweg voor het wild gezien, de grote lijster, de veldleeuwerik , sporen van ree, vos en das, sporen van meikevers. Meer dan we dachten. En toch wil Defensie de Terletse Heide gaan gebruiken om te oefenen met zware explosieven. Volgens Ruben Vermeer gaat het om explosieven die zo zwaar zijn dat er nog nooit in Nederland mee is geoefend. “En dat gaat zijn weerslag hebben op het wild. Die explosies zijn zo onverwacht dat het wild zich er niet op kan instellen, het komt altijd onverwachts. Heel ander geluid dan het voortdurende gezoem van de snelweg A50 hier vlakbij.
De knallen maken de dieren aan het schrikken, vogels vliegen op en rund en hert gaan in paniek op de vlucht. Dat gaat ten koste van hun normale levensstijl, slapen, eten en paren wordt verstoord. De dieren zullen hier uiteindelijk verdwijnen. En planten zoals de vele bijzondere soorten zullen zo’n explosie ook niet overleven.”
Na veertig jaar natuurbeheer een hoog hek
De Terletse Heide is onderdeel van het oudste Nationale Park van Nederland. We laten de natuur hier zijn gang gaan“, zegt boswachter Ruben. “En vergeet niet: er komt een hoog hek om het hele terrein heen waar geen dier meer door kan. Ook is er hier 200 meter verderop nog het wildviaduct over de A50. Daar is veel geld ingestoken om de dieren de gelegenheid te geven van de Veluwe de Achterhoek te kunnen bereiken. Die uitwisseling verdwijnt als hier harde knallen zijn te horen. Als hier geoefend gaat worden is veertig jaar natuurbeheer in een uniek stuk Nederlandse natuur verloren, aldus boswachter Ruben Vermeer. “En dit kan je ook niet ergens anders compenseren.“
Meer weten, zie ook:
Zie ook: Informatiebijeenkomst Defensie zaterdagavond op Studio Rheden TV
Zie ook: Protest tegen explosievenoefeningen groeit snel
Zie ook: Informatiebijeenkomst Defensie zaterdagavond op Studio Rheden TV
Zie ook: Militairen naar Veluwe of niet? In mei pas duidelijkheid
Zie ook: Steeds meer kritiek op plannen Defensie Rozendaalse Veld en Terletse Heide
Zie ook: Informatieavond Defensie over oefenterrein volgeboekt
Zie ook: Massale steun voor petitie tegen springterrein Defensie op de Veluwe
Zie ook: Wat vindt het Rozendaalse veld zelf?
Zie ook: Rheden tegen springterrein op Rozendaalse Veld
Zie ook: Rhedens Dorpsbelang: Brandbrief tegen zware explosieven op Rozendaalse Veld
Zie ook: Helikopters van Defensie oefenen boven de Posbank en de IJssel (filmpje)
Zie ook: Landende vliegtuigen bij Deelen? Defensie onderzoekt ‘dirt strip’
Zie ook: ‘Dat is einde verhaal’, zweefvliegers bezorgd over plannen Defensie
Zie ook: Wordt Rozendaal een militair oefenterrein?
Zie ook: Opnieuw militaire oefeningen op de Veluwe
Zie ook: ‘Oorlogsdreiging is reëel’, en dat moeten we ons realiseren, zegt nieuwe generaal
