RHEDEN/ROZENDAAL – Het is de dag voor Koningsdag en dat betekent: een bijzondere dag voor veel mensen die vandaag een lintje krijgen. Welke onderscheidingen worden er vandaag allemaal uitgereikt? En waarom krijgt iemand een lintje? In dit artikel zetten we vijf vragen op een rijtje over de zogenoemde lintjesregen.
Een lintje is een Koninklijke onderscheiding in de vorm van een medaille die, zoals de naam doet vermoeden, aan een lintje wordt bevestigd. De meeste mensen die vandaag een lintje krijgen worden benoemd tot Lid in de Orde van Oranje-Nassau, de meest laagdrempelige onderscheiding. De hoogste benoeming in de Orde van Oranje Nassau, Ridder Grootkruis, is een stuk zeldzamer. Deze titel is bijvoorbeeld ooit uitgereikt aan Marga Klompé, de eerste vrouwelijke minister van Nederland.
Kan iedereen een lintje krijgen?
Om in aanmerking te komen moet je je minimaal vijftien jaar hebben ingezet voor de Nederlandse samenleving. Dat is vaak in de vorm van vrijwilligerswerk, maar een bijzondere en belangeloze invulling van een betaalde baan is ook een manier om een Koninklijke onderscheiding te krijgen.
Ook mensen buiten Nederland komen in aanmerking. Zo krijgen de inwoners van het Caribisch deel van het Koninkrijk der Nederlanden vandaag ook de lintjes uitgereikt. Ook mensen die geen Nederlandse nationaliteit hebben, of in het buitenland wonen, kunnen een lintje krijgen.
Tekst gaat verder onder de foto
Wanneer mag je een lintje dragen?
Het lintje zélf wordt alleen gedragen op de dag van de uitreiking. Dan krijgt iedereen de medaille op een lint opgespeld. Buiten de uitreiking om kunnen mensen een kleinere versie van de medaille krijgen, deze kan wel gedragen worden op feestelijke gelegenheden.
Voor andere momenten is er een draaginsigne, een klein strikje in oranje en blauw dat op elk moment van de dag gedragen kan worden.
Wie besluit of iemand een lintje krijgt?
Iedereen mag een lintje aanvragen voor iemand die aan de voorwaarden voldoet. De gemeente kijkt dan of een officiële voordracht mogelijk is, waarop de burgemeester een advies geeft. Via de commissaris van de Koning, die ook een advies mag uitbrengen, komt de aanvraag bij de Kanselarij der Nederlandse Orden in Den Haag. Deze organisatie zorgt voor de uitreikingen van de lintjes en houdt het register van uitgereikte onderscheidingen bij.
Het Kapittel voor de Civiele Orden geeft daar het laatste advies en stuurt dit naar de minister. Soms worden aanvragen ook afgewezen. Bijvoorbeeld wanneer iemand niet van onbesproken gedrag is of nog niet lang genoeg actief is.
Eind maart weigerde minister Faber (PVV) uit Hoevelaken eerder de voordrachten voor een aantal koninklijke onderscheidingen te ondertekenen. Die lintjes zijn aan vijf oud-vrijwilligers van het COA toegedeeld. Ze weigerde te tekenen omdat ze van mening was dat het werk ‘haaks op haar beleid staat’. “Ik ben geen stempelmachine“, sprak ze herhaaldelijk.
Wat is het verschil met lintjesdag en andere lintjes?
Elk jaar worden er zo’n vijfduizend Koninklijke onderscheidingen uitgereikt. Het overgrote deel, zo’n drieduizend lintjes, worden uitgereikt tijdens de lintjesregen, ter ere van de verjaardag van de Koning. Nederland is hierin niet de enige, ook in andere landen worden er onderscheidingen uitgereikt ter gelegenheid van de verjaardag van het staatshoofd.
Daarnaast zijn er dus nog zo’n tweeduizend lintjes die door het jaar heen worden uitgereikt. Dit is het geval als er een bijzondere datum is waarop het lintje kan worden uitgereikt, zoals een afscheid of een jubileum.
Dit jaar werden in heel Gelderland vrijdag 474 mensen koninklijk onderscheiden. In 2025 werden in heel Nederland 3.432 personen koninklijk gedecoreerd vanwege hun bijzondere verdiensten voor de samenleving. In 2024 werden er 3.372 decoraties toegekend. In 2023 waren het er 2.830.
