VELP – Het bestuur van Hogeschool Van Hall Larenstein in Velp en de klimaatactivisten die daar al sinds vorig jaar november actievoeren, lijken elkaar te naderen. Dat blijk uit gesprekken die Omroep Gelderland met beide partijen voerde. De kloof tussen hen blijkt helemaal niet zo groot als die soms lijkt. Waarom lukt het dan nog niet om constructief om tafel te komen? Daarover sprak Omroep Gelderland uitgebreid met Jan van Iersel, de voorzitter van het college van bestuur.
Enkele weken geleden bezetten vijftien klimaatactivisten de hogeschool. Met spandoeken en tenten installeerden zij zich in de aula. Ze wilden niet weg voordat de directie met hen de open dialoog aan zou gaan over hun eisen. De belangrijkste eis is dat de hogeschool alle banden met de fossiele industrie verbreekt. Verder willen de actievoerders dat het in het curriculum dat de hogeschool aanbiedt, veel meer over klimaatrechtvaardigheid en klimaatverandering gaat.
De directie besloot om het gebouw met hulp van de politie te laten ontruimen. Sindsdien is er een impasse ontstaan, waarin de partijen nog niet nader tot elkaar zijn gekomen.
Tot voor kort weigerde Van Iersel nog de pers persoonlijk te woord te staan. Nu doet hij dat alsnog.
Hoe ervaart u de aanwezigheid van deze groep in uw school?
“Het begint bijna gewoon te worden. Het is al een half jaar en al die tijd tolereren wij dat al. Want het is eigen grond, dus wij bepalen hier de spelregels.” Van Iersel vindt de klimaatacties ook wel bij zijn hogeschool passen. “Wij zijn de duurzaamste hogeronderwijsinstelling van Nederland. Als wij íets doen, is het wel aan klimaatoplossingen werken.”
Wat vindt u van de opstelling van deze activisten?
“De groep zoekt de grenzen op. Daar zijn ze ook voor, anders ben je geen activist. Dus je gaat je niet netjes gedragen.” Zo werd er volgens Van Iersel geflyerd op plekken waar dat niet mocht.
“In het begin vonden mensen dat best boeiend. Ik denk dat velen het doel waar zij naar streven ook best een warm hart toedragen. Er zijn alleen wel allerlei meningen over hoe je dat doel moet bereiken. Je kunt alle banden willen verbreken, of bedrijven proberen van binnenuit te helpen. Ik ben ervan overtuigd dat die transitie daarmee sneller tot stand komt.”
Na een aantal maanden nam de irritatie over de actievoerders bij personeel en studenten toe, zag Van Iersel. “Daar maakten we ons zorgen over. En nog steeds. Dat de polarisatie die je in de maatschappij ziet, ook binnen deze hogeschool optreedt. Terwijl wij juist het ideale klimaat zouden moeten hebben om beide meningen met elkaar in contact te brengen.”
Zou een open dialoog daarover, wat deze activisten juist zo graag willen, daar dan geen perfect podium voor zijn?
“Ja”, stelt Van Iersel onomwonden.
Waarom dat dan niet lukt?
Dat zou hem zitten in de eis dat zo’n gesprek via een livestream te volgen moet zijn. “Privacy in het onderwijs is een heel groot goed. Een publiek debat moeten ze vooral met de politiek gaan doen: wij zijn een hogeschool.”
Toch geven de activisten aan dat er over de invulling van die open dialoog best te praten valt. Zolang het maar ‘open, inclusief, toegankelijk en transparant’ is. Waarom gaat u daar niet over in gesprek?
“Wij hebben nu twee keer een aanbod gedaan om te praten met een bemiddelaar erbij. Want na de mislukte afspraken is het lastig om bij elkaar te komen. We zitten nu beide een beetje in schuttersputjes.”
De actiegroep laat aan Omroep Gelderland weten in gesprek te zijn met een bemiddelaar die door burgemeester Carol van Eert is aangedragen. Die gaan zij voorstellen aan het hogeschoolbestuur. Dan gaat u dus met elkaar in gesprek?
“Ik zie het tegemoet”, zegt Van Iersel, die niet direct over lijkt te lopen van enthousiasme. “Ik hoor het nu van jou, maar ik wil het van hen horen.” Toch zou hij in principe positief tegenover zo’n voorstel staan, erkent Van Iersel.
Mocht het tot zo’n open dialoog komen, zou het dan bespreekbaar zijn om te stoppen met bijvoorbeeld bankieren bij ABN Amro, zoals de activisten vragen?
“Die aanbesteding is destijds op de meest duurzame manier tot stand gekomen”, legt Van Iersel uit. “Maar wij zijn een zakelijke klant. De banken waarvan zij graag willen dat wij zaken mee doen, mogen bepaalde hypotheken helemaal niet aan zakelijke klanten verstrekken. Dan kunnen wij geen gebouwen betalen.”
Wij hebben echt geen activisten nodig om dit op onze agenda te krijgen. Maar dat wil niet doordringen ofzo
“Maar los van hoe dat in het verleden is gegaan, overwegen we nu toch te stoppen bij ABN Amro en bij de volgende aanbesteding over te stappen op schatkistbankieren. We gaan gewoon wat lenen bij het Rijk. Wij hebben dus echt geen activisten nodig om dit op onze agenda te krijgen. Maar dat wil niet doordringen, ofzo.”
Wat vindt u ervan dat een aantal personeelsleden van u wel de media te woord heeft gestaan?
“Daar ben ik matig enthousiast over. Ik gun iedereen zijn eigen mening in de privétijd. Maar hier ben je ook personeelslid. Dan moet je je ook als een goed personeelslid gedragen.”
Maar is het ook niet gezond in een goed functionerende democratie dat over een bepaald onderwerp verschillende functionarissen door de media bevraagd kunnen worden?
“Heel gezond, maar niet zodra ze gaan praten over andere personeelsleden. En ik ben ook een van die personeelsleden. Als je in de media iets gaat zeggen over het CvB, ben ik daar dus niet enthousiast over.”
Heeft u de petitie gezien, die is opgesteld door uw eigen personeelsleden en inmiddels 81 keer ondertekend? Daarin wordt u opgeroepen tot de open dialoog en gesteld dat er ‘spanning zit tussen wat in het instellingsplan staat opgeschreven en hoe de hogeschool opereert’.
“U bent goed op de hoogte. Ook dat wist ik nog niet. Ik werk nog gewoon en ben ook met andere dingen bezig. Maar ze roepen op tot iets wat ik ook wil. Ook ben ik blij dat zij het verschil tussen het instellingsplan en de operatie zien, want daar zijn plannen voor. Als ik alles opschreef zoals het nu al ging, dan had ik niks meer te doen. Beleid is bedoeld om ergens naartoe te werken.”
