VELP – Frustratie en woede in een oude arbeiderswijk in Velp-Zuid. Woningcorporatie Vivare wil alle 138 sociale huurhuizen slopen en vervangen door nieuwbouw, maar Erfgoedvereniging Heemschut heeft voor bijna de helft van de woningen in de wijk een monumentenstatus aangevraagd. Daardoor staan de sloopplannen op de tocht, wat leidt tot grote frustratie bij sommige bewoners. Door lekkages, tocht en verzakkingen zijn hun huizen onleefbaar.
Shirley Vincenten woont met haar partner en vier kinderen in de Hugo de Grootstraat. Dat haar huis mogelijk blijft staan door de monumentenstatus, vindt ze onbegrijpelijk.
“Het huis is kats verrot”, zegt ze. “We hebben last van lekkages, schimmel en verzakkingen. Dit valt niet te renoveren.” Door alle ellende heeft ze geprobeerd om te verhuizen, maar het gezin komt door lange wachtlijsten nergens voor in aanmerking. “Als het huis gesloopt wordt, krijgen wij terugkeergarantie in de wijk als de nieuwbouw af is. Dus daar wacht ik nu op.”
Verdeeldheid in de wijk
Er is al jarenlang gedimdam over de wijk waar Shirley woont. De huizen stammen uit 1920 en het vernieuwen van de wijk staat sinds 2012 op de planning. Het is onderdeel van een groot herstructureringsproject, opgezet door Vivare en de gemeente Rheden. Nadat er een tijd sprake was van grootschalige renovatie, kondigde Vivare in maart dit jaar aan toch de hele wijk te slopen.
Maar de verschillen in de wijk zijn groot. Zo woont Gerrie van Beek in een twee-onder-één kap woning in de Grintakkerstraat. Zij is fel tegen de sloop, zo vertelde ze eerder aan Omroep Gelderland: “Ik snap dat ze bepaalde huizen hier moeten slopen, die zijn ook gewoon slecht en oud. Maar er zijn ook nog heel veel huizen die goed zijn, zoals die van mij. Het is een hartstikke leuk huisje. Dat krijg ik nooit meer ergens.”
'Eén brok ellende'
Hoe anders is het bij Sharina Wesseling uit de Johan de Wittstraat, die al tien jaar wacht tot haar huis gesloopt wordt. Scheuren in de muur, scheve vloeren door verzakkingen en lekkages: “Het huis valt uit elkaar, het is één brok ellende.” Ze kijkt uit naar de nieuwbouw, nog liever gister dan vandaag: “Daarom ben ik nu ook zo gefrustreerd. Ik ben bang dat de geplande sloop vertraagd wordt door die monumentenstatus, terwijl die discussie niet eens over mijn huis gaat. We willen duidelijkheid, en weten hoelang het nog gaat duren.”
De huizen van Shirley en Sharina zijn in slechte staat:
'Onherstelbare vergissing'
Hoewel het huis van Shirley bestempeld kan worden als ‘slecht en oud’, zette Erfgoedvereniging Heemschut het toch op de lijst voor een monumentenstatus. De vereniging pleit in een brief aan de gemeente Rheden en Vivare voor renovatie in plaats van sloop: “Wij zien geen enkele reden tot sloop; bouwtechnisch niet, financieel niet en volkshuisvestelijk evenmin. En als we de minder meetbare waarden meenemen, zoals de cultuurhistorie en sociale cohesie van de wijk, zou sloop een grote en onherstelbare vergissing zijn.”
Hoewel het college vooralsnog achter de sloopplannen staat, moet ze het onafhankelijk advies over deze monumentenaanvraag wel in overweging nemen. Ook komt er nog een gesprek tussen de gemeente, Vivare en Heemschut: “We zijn optimistisch over de toekenning van die monumentale status. En we gaan ervan uit dat we Vivare kunnen overtuigen van de renoveerbaarheid”, aldus Kees Kwadijk van Erfgoedvereniging Heemschut.
Monumenten worden niet gesloopt
Vivare geeft in een reactie aan dat de haalbaarheid van haar sloopplan afhankelijk is van de monumentenaanvraag: “Mocht een deel van de woningen een monumentenstatus krijgen, kunnen wij die niet slopen. Maar het is nu niet aan ons om hier iets van te vinden, dat is aan de gemeente Rheden. We hopen hier dit jaar nog duidelijkheid over te krijgen”, aldus woordvoerder Linda Hoekjan.
Onrust door geplande sloop van 138 huizen: ‘Hele straat over de zeik’