RHEDEN – Vooral in de herfst en winter woelen zwijnen langs wegen. Dat kan gevaarlijk zijn, voor de mens maar ook voor viervoeters. “Ik heb heel wat lelijke foto’s van toegetakelde honden gezien, soms overleeft een hond een ontmoeting met een zwijn niet.” Hier lees je wanneer en waarom zwijnen de wandelpaden opzoeken.
Een weg of fietspad en de aarde daaromheen warmen op door de zon. Lekker warm, ook voor de kevers en larven in de bodem die daardoor extra snel groeien. Én op de menukaart van wilde zwijnen staan.
“Zwijnen eten wat voor hun neus komt, het zijn alleseters“, weet boswachter Clara Wilken van Geldersch Landschap en Kasteelen. “Van bosbessen en beukennootjes tot larven en kadavers. Ze eten ook gras en kruiden, die rond wegen goed groeien omdat er water van de weg sijpelt.“
Wanneer wroeten ze bij wegen?
Vooral in de herfst en winter wroeten de zwijnen langs wegen, weet de boswachter op de Oost-Veluwe. In de herfst eten ze eikels en nootjes. Daar zit looizuur in. Dat zuur gebruiken bomen om insecten te weren. Zwijnen krijgen er buikpijn van. Juist eiwitrijke insecten werken als medicijn tegen de zwijnenbuikpijn.
“Daarom zie je in de herfst vaker sporen naast wegen. Evenals nu, aan het eind van de winter. Ze hebben geen supermarkt en voedsel is in de winter schaars. Ze zoeken naar alles wat eetbaar is.“
Kun je zomaar een zwijn tegenkomen?
Overdag kom je een zwijn niet snel tegen. Dan liggen ze op één oor in hun rustplek, ‘ketel’ genoemd. “Ze maken een nest van takken, bladeren, varens. Ze rusten uit en gaan in het schemerdonker tot diep in de nacht op pad“, vertelt Wilken.
Toch kun je ze aan het eind van de winter ook overdag ergens op de Posbank en vlak bij dorpen zoals Dieren, Ellecom, De Steeg, Rheden, Velp en Rozendaal tegenkomen op zoek naar eten, dat schaars is. Of omdat ze worden opgejaagd door een mens of loslopende hond.
Tekst gaat verder onder de foto
Gevaarlijk
En dat kan gevaarlijk zijn. Vooral wanneer er biggetjes zijn. “Je wilt niet tussen een moeder en haar biggen in komen te staan. De zeug verdedigt haar biggen agressief. Al helemaal met een loslopende hond. Ik heb heel wat lelijke foto’s van toegetakelde honden gezien, soms overleeft een hond een ontmoeting met een zwijn niet.“
Zelfs vader zwijn duldt de moeder niet in de buurt van haar rotte – zoals een groep zwijnen wordt genoemd – en ook niet in de buurt van haar biggen. “Vader zwijn wordt weggejaagd na de paring en leeft de rest van het jaar alleen.” Niet onlogisch, want keilers schijnen tot kannibalisme te neigen, weet de Zoogdiervereniging.
Tekst gaat verder onder de foto
Wanneer zijn er biggen?
De eerste biggen worden aan het eind van de winter geboren, rond februari. “Vrouwenclubjes van zussen en moeders voeden de biggen – te herkennen aan de gestreepte ‘pyjamavacht’ – op. Een zeug werpt zo’n zes tot twaalf biggetjes. Dat hangt af van de hoeveelheid eikels en noten ze kunnen eten in de herfst.”
Soms verliest een moeder haar hele worp en overlijden alle biggetjes. “Als het vriest voor langere tijd raken de kleine zwijntjes onderkoeld. Eén belangrijke doodsoorzaak, naast verkeer.” Gelukkig kan een zwijn dat er vroeg bij was in de winter, later nog een tweede poging wagen.
Advies van de boswachter
“Ga na zonsondergang niet meer de bossen in. Wij zijn de hele dag al overal aan het wandelen, gun de dieren in het bos ook hun rust. Wij willen geen wild zwijn tegenkomen, maar een wild zwijn jou ook niet“, aldus Wilken.
