ELLECOM – Ieder kind heeft recht op onderwijs, ook als er extra ondersteuning nodig is. Toch zijn er steeds meer kinderen die vastlopen in de klas en thuis komen te zitten. Het risico dat kinderen in een isolement terechtkomen is groot, zien ze in Ellecom.
In vijf jaar tijd is het aantal thuiszitters gestegen van 15.000 naar 70.000, blijkt uit recent onderzoek van Oudervereniging Balans. Thuiszitters zijn jongeren die drie maanden of langer niet naar school gaan.
Ernstige problemen
In Ellecom komen doordeweeks zo’n twaalf jongeren bij de Ponderosa. Daar wordt onder meer gekookt, muziek gemaakt en getuinierd. “We zijn een plek, een gemeenschap, voor jongeren die uit het onderwijs vallen omdat ze op een andere manier denken en performen“, zegt Mirjam Olsthoorn.
Olsthoorn, die nu twaalf jaar jongeren begeleidt die vastlopen in de klas, ziet de laatste jaren steeds vaker dat jongeren in een isolement raken als ze thuiszitten. Met alle gevolgen van dien. “Somberheid, depressie, automutilatie, suïcide. Dat was tien jaar geleden niet zo, nee.”
In de pas lopen
Dat het aantal thuiszitters stijgt, ligt volgens Olsthoorn aan de oplopende druk in het onderwijs. “En als maatschappelijk fenomeen. De maatschappij is zich aan het vernauwen rondom mensen om in de pas te lopen.”
Dat in de pas lopen niet voor ieder kind weggelegd is, weet Ilse Hartman uit Zutphen. Haar hoogbegaafde zoon was diep ongelukkig op de basisschool. “Ik denk dat de leerkrachten an sich hun stinkende best doen, maar de klassen zijn groot, er is een heel vast programma wat je per leerjaar moet leren en er moet getoetst en gepresteerd worden.”
Niet voldoen aan het plaatje
Sommige leerlingen leren echter in een ander tempo, weet Hartman. “Zij leren sommige dingen heel snel en andere dingen langzamer. Maar dan valt een kind buiten de boot. Als je er daar als leerkracht twee of drie van in de klas hebt, dan is het pittig om écht maatwerk te leveren.”
De rol van sociale media moeten we volgens Olsthoorn ook niet onderschatten. “Daar moet je vooral een herkenbaar profiel hebben”, schetst de Ellecomse. Tieners die niet voldoen aan dat plaatje van de grote massa, worden volgens haar steeds minder geaccepteerd.
'Waar moet ik met m'n kind naar toe?'
Als een kind eenmaal thuis zit, weten ouders vaak niet goed wat ze moeten doen, ziet Hartman. Samen met experts op het gebied van onderwijs, hoogbegaafdheid en autisme wil ze de initiatieven die zich bezighouden met deze doelgroep beter in kaart brengen.
“We willen ons verenigen in een jongeren-zorgplatform, zodat scholen of ouders niet meer hoeven denken: waar moet ik met m’n kind naartoe?”
Daarnaast is ze met deze groep bezig om in Zutphen een plek te creëren waar jongeren die thuiszitten naar toe kunnen, om hen te begeleiden terug naar school. Een creatieve plek, genaamd Talentica, met onder meer ruimte voor hout- en metaalbewerking. “Als scholen zien: dit kind heeft meer nodig, dan kunnen we ook kijken wat we naast school kunnen bieden.”
Dat er leed bespaard kan worden door vroeg in te grijpen op school, daar zijn ze in Ellecom ook van overtuigd. “Sommige scholen zijn hartstikke knap bezig met het signaleren van het gaat straks fout met deze jongere, maar andere scholen hebben dat helemaal niet. Als je het mij vraagt zou er veel meer kunnen gebeuren in de preventie”, aldus Tom Smit, begeleider bij Ponderosa.
Gijs en Pieter lopen vast in het onderwijs en zitten ongewild thuis
