ARNHEM – Wat vinden wij kiezers eigenlijk van de provincie? In de aanloop naar de provincialestatenverkiezingen zochten onderzoekers van Kieskompas dat in opdracht van de NOS en de regionale omroepen uit. Dit zeggen de Gelderlanders.
Eerder vandaag zoomden we al in op het vertrouwen van Gelderlanders in de landelijke politiek. Die bleek het laagste van alle provincies. Maar er zijn ook andere vragen voorgelegd aan de kiezers.
Dan door naar de andere vragen.
Het zijn provinciale verkiezingen. Vertrouwen Gelderlanders hun eigen provincie?
Iets meer dan een derde van de stemmers in Gelderland heeft (helemaal) geen vertrouwen in de eigen provincie, tegenover bijna een derde (veel) vertrouwen. Bij het denken aan de provincie overheerst wantrouwen, 4 op de 10 geven dat aan.
Blauw: heel weinig vertrouwen; Oranje: weinig vertrouwen; Grijs: Niet veel/niet weinig vertrouwen; Geel: vertrouwen; Lichtblauw: veel vertrouwen; Groen: geen mening.
Hoe zit het met de invloed van de landelijke politiek op de provinciale stembusgang?
In tegenstelling tot wat niet-landelijke bestuurders en politici graag zeggen vinden de kiezers wat er in ‘Den Haag’ wordt besloten van belang: 7 van de 10 Gelderlanders stemmen op 15 maart met de landelijke politiek in het achterhoofd. Ook niet onbelangrijk: twee derde houdt bij hoe partijen het eerder bij verkiezingen hebben gedaan; stemmen op verliezers doet pijn en stemmen op winnaars is fijn.
Blauw: heel belangrijk; Oranje: belangrijk; Grijs: niet belangrijk/niet onbelangrijk; Geel: onbelangrijk; Lichtblauw: heel onbelangrijk; Groen: geen mening.
Waarom stemmen op 15 maart van belang is
De leden van de Provinciale Staten kiezen op hun beurt de leden van de Eerste Kamer. Door te stemmen op 15 maart heb je invloed op de samenstelling van de senaat. En waarom is dat van belang? De Eerste Kamer is belangrijk bij de totstandkoming van wetten. Die kan een wet afkeuren die eerder door de Tweede Kamer is goedgekeurd.
Als ik ga stemmen voor Provinciale Staten, dan houd ik rekening met de Eerste Kamer. Dit gaat over het fenomeen strategisch stemmen. Wat zegt Gelderland?
Ja(zeker), zeggen bijna 7 op de 10 Gelderlanders. En ‘Gelderland’ is in dit geval het meest uitgesproken van alle provincies. En ook bijna 7 op de 10 zijn van mening dat de mening van inwoners van de Randstad voor politici belangrijker is dan de mening van inwoners in de rest van Nederland.
Hoe gaat het volgens Gelderlanders met onze democratie?
Ruim 6 op de 10 Gelderlanders zijn (helemaal) niet zo tevreden over het functioneren van onze democratie. Daarmee staat de provincie op een gedeelde vierde plaats met Noord-Brabant. De ontevredenheid is het grootst in Limburg en Zeeland, bijna 7 op de 10.
Als de juiste mensen het voor het zeggen zouden hebben, werden dan de grootste problemen snel opgelost?
Iets minder dan de helft van de Gelderlanders denkt van wel, bijna een kwart denkt van niet. Driekwart in Gelderland vindt dat de overheid beter naar de gewone mensen moet luisteren. Ter vergelijking: meer dan 8 op de 10 Limburgers vinden dat en in Utrecht iets meer dan de helft.
Blauw: helemaal niet mee eens; Oranje: niet mee eens; Grijs: neutraal; Geel: mee eens; Lichtblauw: helemaal mee eens; Groen: geen mening.
En dan: politici moeten gewoon doen wat de mensen willen?
Ja, zegt bijna de helft van de Gelderlanders. Alleen in Flevoland en Limburg is meer dan de helft van de kiezers die mening toegedaan.
Stemmen op 15 maart heeft toch helemaal geen zin?
Daar is bijna driekwart van de Gelderlanders het niet mee eens. Wel zegt de helft stemmen voor de Tweede Kamer belangrijker te vinden dan voor de provincie. Een kleine meerderheid van de Gelderlanders vindt dat zij over wat de overheid doet (helemaal) niets te zeggen heeft.
We zijn er bijna. Welk rapportcijfer krijgt Gelderland over de afgelopen 4 jaar?
Gelderland scoort gemiddeld een (afgeronde) 5,6 en staat daarmee in de middenmoot van de twaalf provincies. Bijna 4 op de 10 Gelderlanders geven de provincie een 6, 7 of 8. Negens en tienen zitten er niet tussen. Maar ook bijna 4 op de 10 hebben geen mening of kunnen geen rapportcijfer geven. Bijna een kwart van de Gelderlanders geven de provincie een onvoldoende.
Kieskompas ondervroeg bijna 4900 stemgerechtigen in ons land naar hun gevoel en mening over de provincie, zeshonderd kwamen uit Gelderland. Het onderzoek werd gehouden in de laatste week van januari.
