DIEREN – Op de rand van de Joodse begraafplaats in Dieren staat een rode beuk. Het Nederlands-Israëlitisch Kerkgenootschap (NIK), dat de begraafplaats beheert, wil de boom weg hebben. Buurtbewoners willen dat niet en kwamen meteen in actie.
Op het nippertje gered
Een verleende vergunning heeft kunnen rekenen op meerdere ingediende bezwaren. Buurtbewoners hebben afgelopen maandag op het nippertje weten te voorkomen dat de boom illegaal gekapt zou worden. Oplettende buren hebben het voorkomen door tegen de boom aan te gaan zitten en meteen handhaving te bellen.
Maandagochtend 17 april reed vroeg een hoogwerker de Alphons Diepenbrocklaan in. Dankzij de oplettendheid van meerdere buurtbewoners, is verhinderd dat de kap van de rode beuk plaats zou vinden. Officieel mag dit namelijk pas na het verlopen van de bezwaartermijn van zes weken na 28 april. NIK laat weten niet op de hoogte te zijn geweest van deze verplichte wachttermijn en heeft de kap uitgesteld.
Religieuze redenen
Buurtbewoners schatten in dat de dikke boom 150 jaar oud is. Wellicht dus ouder dan de begraafplaats zelf. Voor het NIK is verwijdering van de boom om religieuze redenen belangrijk.
NIK: “De wortels van de bomen verstoren door de ondergrondse groei de eeuwigdurende grafrust. Het is ook niet toegestaan dat nabestaanden van de priesters zich onder één dak bevinden met de doden. Door overhangende takken met bladeren ontstaat een symbolisch dak tussen de graven en de boom waardoor het voor afstammelingen van de priesters niet mogelijk is eventueel de begraafplaats te bezoeken.” Ook is NIK bang dat als de boom zou omvallen, de graven beschadigd raken.
Zie ook: Dierenaren niet blij met kappen oude rode beuk op Joodse begraafplaats
Gezonde boom
Buurtbewoners kijken heel anders tegen de kwestie aan. “Een gezonde boom valt niet zomaar om. Een deskundige kan de gezondheid van de boom in de gaten houden en als de boom ooit ziek zou worden, kan altijd besloten worden tot kap. Voor ons voelt dit als een gelegenheidsargument.”
Dat de vergunning wel door de gemeente Rheden verleend is, verbaast niet alleen de bewoners van Dieren-West, maar ook raadslid Willem Heesen (PvdA), die er vragen over heeft gesteld aan verantwoordelijk Wethouder Dorus Klomberg. “Dat de boom gekapt mag worden, omdat het niet op een lijst beschermde bomen staat, vinden we kort door de bocht. Past dat beleid nog wel bij deze tijd, waarin groen en natuur onontbeerlijk zijn? Naar ons idee zijn niet alle belangen afgewogen bij beoordeling van de vergunningsaanvraag.”
Subsidie voor NIK
Dat er subsidie vanuit OCW ter beschikking is gesteld voor behoud en herstel van joodse begraafplaatsen in Nederland, is de reden dat het NIK nu tot renovatie van het terrein overgaat. Buurtbewoners zien wel alternatieven voor de kap. “Een flinke snoei zorgt ervoor dat het bladerdak helemaal open wordt. Dan is er geen gesloten ‘dak’. Ook de heg die op de plek van de boom zou komen, zou prima kunnen. Het is echt een kwestie van kijken naar de mogelijkheden.”
Zie ook: Oude rode beuk op Joodse begraafplaats wordt deze maand nog gekapt
Gemeentegrond en broedseizoen
Voor de omwonenden is de urgentie vanuit het NIK lastig te begrijpen. “Al decennialang staat die boom er, net zo groot als hij nu is. Waarom zouden de takken en wortels nooit een religieus probleem zijn geweest en nu ineens wel? Ook lijkt het zo dat er bij het aanvragen en toekennen van de omgevingsvergunning fouten zijn gemaakt. Zo blijkt de boom voor een groot deel om gemeentegrond te staan en niet alleen op de begraafplaats. Ook mag er sowieso geen kap plaatsvinden in het broedseizoen zonder dat eerst een deskundige de boom en de directe omgeving heeft gecontroleerd op aanwezigheid vogelnesten. Pas als die er niet zijn, is het toegestaan.”
Vragen aan de wethouder
In afwachting van de gestelde vragen van Willem Heesen aan de wethouder en de onduidelijkheden die er zijn met betrekking tot de ligging van de boom hebben buurtbewoners de wethouder verzocht om de omgevingsvergunning op te schorten tot de bezwaarschriften zijn behandeld. “Bij het gegrond verklaren van bezwaarschriften of herzien van een vergunning in het geval van een bouwproject, kun je de boel stilleggen en terugdraaien, maar in het geval van een boomkap is dat niet zo.”
