NIJMEGEN – “Ik zie dagelijks kinderen op de kinder-ic met ernstig letsel.” Aan het woord is Elisa Hamer, kinderneuroloog aan het Radboudumc in Nijmegen. Ze pleit deze woensdag voor de fietshelm bij iedereen die fietst, want het is de Dag van de Fietshelm.
Jaarlijks komen tienduizenden fietsers op de Spoedeisende Hulp terecht. Meer dan de helft van hen heeft ernstig letsel, waaronder hersenletsel.
Kinderneuroloog Elisa Hamer in Nijmegen vertelt op de Dag van de Fietshelm over een patiëntje, een meisje van 13. In januari door een auto aangereden en op haar hoofd terechtgekomen. “Ze zit nu in een zwaar revalidatietraject. Had ze een helm gedragen, dan was haar hersenletsel minder ernstig geweest. Er zijn kinderen die de rest van hun leven kampen met de gevolgen van een ongeluk op de fiets.”
Fietshelm verkleint kans op hersenletsel fors
Op de Dag van de Fietshelm benadrukken instanties het belang van het dragen van een helm op de fiets. Behalve bij een speedpedelec is een helm niet verplicht. Een fietshelm kan ernstig hersenletsel bij een ongeluk met wel 60 procent verminderen, en dodelijk hersenletsel zelfs met 70 procent, zegt Hamer.
Onderzoek toont aan dat het grootste effect van fietshelmcampagnes te bereiken is bij jonge kinderen. Hamer: “Jong geleerd is oud gedaan. Onderschat de rol van de ouders niet. Die moeten het goede voorbeeld geven.”
Het is belangrijk dat jonge kinderen leren bewegen en fietsen en hoe leuk dat is, gaat ze verder. “Mijn kinderen zijn nu nog zo jong dat ze een fietshelm stoer vinden. Ik weet dat er een dag komt dat dat niet meer zo is.”
Je redt er levens mee, maar het is ook een politieke keuze
Moet de fietshelm verplicht worden? Als arts en jonge moeder weet ze het wel: “Je redt er levens mee. Maar het is ook een politieke keuze. ANWB en Fietsersbond willen er nog niet aan. Maar het is zo druk op de weg, met al die snelheidsverschillen. Ik zag twee maanden geleden hier in Nijmegen nog geen fatbikes, maar nu wel. En dat gaat zonder helm en heel hard.”
Toeristenbond ANWB en de Fietsersbond zijn bang dat een helmplicht leidt tot veel fietsen in de schuur. “Mensen dwingen om een helm op te zetten heeft een averechts effect. Mensen gaan minder fietsen”, meldt de Fietsersbond.
“Ik snap de visie van beide bonden”, zegt Hamer van het Radboudumc. “Maar kinderen en ouderen zijn extra kwetsbaar in het verkeer. Ik zou deze groepen echt aanraden een helm op te doen. Een helmplicht voor fatbikes en e-bikes vind ik persoonlijk wel een goed idee.”
In 2023 kwamen 684 mensen in Nederland om door een verkeersongeval, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek vandaag. Voor het vierde jaar op rij kwamen meer fietsers (270) dan inzittenden van personenauto’s (194) om in het verkeer.