– Het aantal aanvallen op vee is deze winter meer dan verdubbeld ten opzichte van vorig jaar. De wolf maakt meer slachtoffers in deze periode. “Het zijn vaak jonge, onervaren wolven. Door trefkans en gemak zijn landbouwhuisdieren een veelvoorkomende prooi.”
Deze winter zijn er 98 aanvallen gemeld en 329 slachtoffers gemaakt, blijkt uit nieuwe cijfers van BIJ12. Het leeuwendeel is schaap. Dna-onderzoek moet uitwijzen welk dier de aanvallen uitvoerde, de dader is vooralsnog onbekend. De schade in 2024 is in 87 procent veroorzaakt door de wolf, daarna de hond, vos of het blijft in het ongewisse.
In de winter is het aantal schademeldingen het hoogst. Vooral van december tot en met februari, meldt BIJ12, dat de wolvenpopulatie monitort en de afhandeling van wolvenschade op vee uitvoert. Hoe komt dat?
Meer schade in de winter
Dat heeft meerdere redenen, weet wolvenexpert Maurice La Haye: “In de winter is er minder voedsel voorhanden, alle jonge dieren zijn volwassen en een deel houdt winterrust. Schapen worden daarentegen in de winter ingezet voor begrazing, er zijn meer schapen in de wei.” Dat terwijl de wolf in de winter meer honger heeft. Het is kouder en natter, warm blijven kost de dieren meer energie.
Ook zijn er in de winter vaker zwervende wolven, op zoek naar een eigen territorium en partner. Wolven doorkruisen in dit seizoen niet alleen vaker woonwijken, maar pakken op doortocht ook vaker vee. “Het zijn vaak jonge, onervaren wolven. Door trefkans en gemak – wolven zijn risicomijdend – zijn landbouwhuisdieren een veelvoorkomende prooi”, weet BIJ12.
De paartijd begint rond januari en loopt pakweg tot maart. “Na de paartijd zijn er minder zwervers”, weet de wolvenexpert.
Wolven vaker in woonwijken in winter, dit is waarom
Wolven bijten elkaar dood
In 2023 woonden er negen wolvenroedels in Nederland. In 2024 werden dat er elf. In Gelderland is het aantal roedels gelijk gebleven: zeven wolvenparen. “De Veluwe zit vol, daar blijft het aantal wolven gelijk. Er is sinds vorig jaar zelfs sprake van onderlinge concurrentie”, weet de wolvenexpert.
Toen werden voor het eerst wolven doodgebeten door andere wolven. Wolven bewaken hun eigen territorium en houden andere wolven buiten de deur. Desnoods met een gevecht op leven en dood. “Het is niet zo dat er ieder jaar twee roedels bijkomen. De wolf houdt zijn eigen aantallen in het gareel”, aldus La Haye.
Drie wolven doodgebeten door andere wolf, dit is waarom
Wolvenpaar Gelderse Vallei
Sinds vorige winter woont een wolvenpaar in de Gelderse Vallei-Noord. In de loop van het het jaar werden drie wolvenwelpen geboren. De vermoedelijke vader van de jonge wolven werd in de zomer doodgereden op de A28 bij Putten. Van zowel de wolf als de wolvin is in die nazomer hun dna meerdere keren aangetoond bij schadegevallen.
In de winter van vorig jaar was de wolf verantwoordelijk voor 116 aanvallen. Daarbij vielen 132 slachtoffers. Geen van de dieren stond beschermd achter een wolfwerend raster. De cijfers gaan niet over de hele winter, maar lopen vanaf 21 december tot en met 2 februari om een vergelijking te kunnen trekken met de nieuwe cijfers van deze winter tot nu toe.
Schade door de wolf in 2024: 95 procent van de aanvallen géén wolfwerend raster
Minder schade in de zomer
In de zomer wordt de minste schade gemeld, blijkt uit cijfers van BIJ12. “Dan blijven de ouders dicht bij de welpen. Die hebben continu voedsel nodig dus de volwassen wolven kunnen niet ver weg”, weet de wolvenexpert.
Ook zijn er in de zomer meer jonge dieren en dus meer eten voor de wolf. “De wolf is bang voor een volwassen zwijn, maar niet voor biggen. En een jong reekalf loopt een stuk minder snel dan zijn moeder.”
Doodsoorzaak nummer één
Sinds de wolf zich vestigde in Nederland op de Noord-Veluwe is bijna een derde van alle wolven doodgereden. “Wolven lopen ver en steken daarom vaker wegen over. Dat is een kansspel en je bent vroeg of laat de klos. Vooral welpen zijn onhandiger en minder gewend aan verkeer”, weet de wolvenexpert. “Toch is 33 procent veel. Daarbij is het een stevig dier dat je niet op je voorruit wilt hebben.”
Schademeldingen: dader onbekend
Dna-onderzoek moet uitwijzen welk dier de aanvallen uitvoerde. Dit is vooralsnog niet bekend. De schade in 2024 blijkt in 87 procent van de gevallen veroorzaakt door de wolf. Het aantal schademeldingen in de winter vanaf 21 december 2024 tot en met 2 februari 2025 is 98. Het is daarmee aannemelijk dat 85 van de meldingen een wolf betreft.