– Kleine platte beestjes, die net op spinnetjes lijken. Je komt ze liever helemaal niet tegen: teken. Ze verstoppen zich in hoog gras, op bosbessenstruiken of tussen dode bladeren. Vanuit daar stappen ze over op mensen, maar ook je huisdier loopt gevaar op een tekenbeet. En zowel mensen als huisdieren kunnen er ziek van worden. Maar waar moet je doen als je trouwe viervoeter gebeten is? En waar moet je op letten? Dierenarts Roeland Wessels geeft antwoord.
Wanneer je in het groen bent geweest, is het altijd handig om jezelf – en je huisdier – op teken te controleren. Je kunt namelijk ziek worden van zo’n tekenbeet. Dat komt niet door de teek zelf, maar omdat het beestje ziektes met zich meedraagt en die overbrengt via zijn speeksel.
Gelukkig draagt lang niet elke teek draagt ziektes bij zich. Hoeveel teken er besmet zijn durft Wessels niet te zeggen. “Het verschilt erg van gebied tot gebied. Er zijn gebieden waar een groot deel van de teken besmet is, er zijn ook gebieden waar nauwelijks besmette teken zitten. Dus het ligt er aan waar je wandelt.” Volgens Tekenradar.nl werden zowel in 2022 als in 2021 de meeste tekenbeten gemeld in de provincie Gelderland. Het is niet duidelijk of die teken besmet zijn.
Opkomende ziekte Babesiose
De meeste bekende ziekte bij mensen is de ziekte van Lyme, maar bij huisdieren is de ziekte Babesiose in opkomst. Dierenarts Roeland Wessels zit al 25 jaar in de dierengeneeskunde en ziet een trend: “De ziekte Babesiose komt met name veel voor in Frankrijk, maar vindt langzamerhand zijn weg naar het noorden. Vroeger kwam die niet of nauwelijks voor hier in Nederland, maar we zien steeds vaker besmette teken waardoor voornamelijk honden heel erg ziek kunnen worden.”
Mensen hoeven zich geen zorgen te maken, zegt Wessels. “Mensen worden niet ziek van de Babesiose-ziekte. Teken zijn heel aspecifiek. Ze klimmen op alles waar bloed in zit. Herten, honden, konijnen, maar ook mensen. Maar die ziektekiemen zijn wel heel specifiek. Dus de ziekte van Lyme slaat bij honden en katten helemaal niet zo aan, en de mens kan daar wel behoorlijk last van hebben.”
Bloed plassen
De ziekte van Lyme is te herkennen aan de rode kring rondom de beet, maar hoe herken je Babesiose bij je huisdier? Volgens Wessels begint het met ernstige bloedarmoede en sloomheid. Mocht je huisdier dus beginnen met bloedplassen, dan is het ernstig ziek en kan je het beste naar de dierenarts gaan.
Zo ver hoeft het niet te komen wanneer men regelmatig controleert, zegt Wessels. “Er is één groot geluk: teken doen er 24 uur over om zich vast te bijten in de huid van de gastheer. Dan pas kan de teek die ziektekiemen overbrengen. Dus als je een teek heel snel weet te verwijderen bij jezelf of je huisdier, dan is de kans klein dat er ziektekiemen zijn overgedragen.”
Voorkomen is beter dan genezen
“Maar”, gaat Wessels verder, “het is heel moeilijk om te zien of een hond of kat teken bij zich draagt. Dus voorkomen is beter dan genezen. Dat doe je door het gebruik van antivlooien- of antitekenmiddelen. Er zijn allerlei fantastische middelen om te voorkomen dat teken en vlooien je huisdier belagen. Zeker voor honden en katten die lekker buitenshuis gaan stappen en in het bos zijn, is het verstandig om dat te gebruiken.”
De druppels, tabletten, banden en injecties zijn dus een goede manier om je huisdier te beschermen tegen vlooien en teken. Ze zijn volgens de dierenarts niet schadelijk voor kat, hond, mens en milieu. “Het is schadelijk voor de teek, maar niet voor het dier. Daar wordt het op getest. Het is dus niets anders dan een stof waar de teek en vlooi niet tegen kan. Als je wil dat zo min mogelijk van die stof in het milieu komt, kan het beste specifiek advies vragen aan je dierenarts.”
En over de prijs van die middelen zegt Wessels nog: “Ze zijn best prijzig, maar een ziek dier is nog duurder. Dus behandel je huisdier en ga vooral de natuur in en ontspan met je huisdier.”
